سرآب گاماسیاب

سراب گاماسیاب

سرآب گاماسیاب در ۲۰ کیلومتری جنوب شهرستان نهاوند و از دره‌های شمالی رشته کوه گروین سرچشمه می‌گیرد. منشأ آب آن یخچال طبیعی است و دارای آبدهی ۵ متر مکعب در ثانیه است که این رقم در مقایسه با سایر سرآب‌های موجود در زاگرس و حتی سایر سرآب‌های کشور عددی قابل توجه است.

آب جاری شده از سراب گاماسیاب سرچشمهٔ اصلی رودخانهٔ بزرگ

است . این رود در طول دره شهرستان و مسیر دشت دلتایی نهاوند جاری است و به هنگام عبور، قسمت عمده روستاها و باغ‌های باختری شهر را مشروب ساخته و راهی شهرستان صحنه در

می‌شود. این رودخانه پس از ورود به استان کرمانشاه

در عبور از

،

و در

نامیده می‌شود و عاقبت به سمت

جاری می‌گردد. در بالا دست چشمه‌ها، غاری طبیعی دیده می‌شود و محوطهٔ اطراف سرآب جنگل‌کاری شده‌است. در مسیر این رود با احداث نیروگاه برق آبی و حوضچه‌های پرورش ماهی، در تولید برق و پرورش ماهی بهره برداری نموده‌اند. چشمه جوشان و پر آب با ویژگی‌های خاص طبیعی، یکی از جاذبه‌های مستعد گردشگری

محسوب می‌شود

نهاوند از شهرهای تاریخی ایران، در جنوب غربی استان همدان قرار دارد و توسط رشته کوه های زاگرس احاطه شده است. زبان گفتاری مردم "نهاوندی" و باقیمانده زبان های کهن ایران می باشد که از گویش پهلوی برآمده است. اما از منظر تاریخی، نهاوند ریشه در ژرفای تاریخ ایران دارد. این شهر شاهد صعود و سقوط تمام سلسله های تاریخی ایران و حتی پیش از آن بوده است، چه سفالینه هایی که از تپه گیان بدست آمده، مربوط به ۵۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح است، یعنی زمانی که هنوز هیچ یک از سلسله های دوره تاریخی ایران بر مسند قدرت ننشسته بودند.

این منطقه با داشتن منابع آب فراوان و خاک حاصلخیز از لحاظ جغرافیایی و طبیعی یکی از بهترین زیستگاه ها با توجه به فراهم بودن شرایط اولیه و طبیعی زندگی به شمار می رود. به همین خاطر نهاوند جزو اولین نقاطی است که ساکنین فلات ایران آنرا برای زندگی انتخاب کرده اند.

آثار هنری و مکتوبات به جا مانده از دوره پیش از تاریخ ایران، تاریخ ایران باستان و تاریخ ایران دوره اسلامی در مورد حضور نهاوند در هنر و تاریخ ایران، بیانگر رازهای نهفته بسیاری است. معبد لائودیسه در شهر نهاوند با کتیبه ای از آنتیوکوس سوم و نیز مجسمه های برنزی خدایان یونانی که در کاوش های شهر نهاوند به دست آمده است گوشه ای از این آثار قلمداد می شود.

بنابر پژوهش‌های پاره‌ای از زبانشناسان ایرانی، واژه نَهاوند به معنی شهر یا آبادی قرار گرفته در پیشِ رو است، زیرا «نَها» در زبان‌های ایرانی به معنی پیش و وند از فعل کهن «وندیدن» به معنی نهادن گرفته شده‌است. بنابراین نهاوند یعنی «نهاده در پیش رو». نظریه‌های مختلفی از پیشینه‌ی تاریخی این منطقه باستانی باقی مانده است. برخی از مورخین نهاوند را مـحـل پـهلـو گرفتن کشتی نوح می‌دانند. به استناد تحقیقات باستان‌شناسان در تپه گیان روستایی در 18 کیلومتری جنوب باختری نهاوند( در حدود 37 قرن قبل از میلاد مسیح قومی در این منطقه زندگی می‌کرد که تمدنی شبیه تمدن بین النهرین داشت و بعدها به دست اقوام دیگر اروپایی و آسیایی از بین رفت. در مورد کلمه ی نهاوند از گذشته تا به امروز اختلاف نظر هایی وجود داشته است.

واژه ی نهاوند در زمان های مختلف و از زبان های متفاوت، به صورت های مختلفی تلفظ شده است که از جمله‌ی آنها می توان به: نوح اوند، نیماوند، اینهاوند، نیوهاوند، نیاوند و نیهاوند اشاره کرد.

از طرف دیگر نهاوند در گذشته نام های دیگری داشـتــه اســت بـه قـول بـطلـمـیـوس نـیـفواندای خـوانده شده و در عصر مادها به نهاوند، نهاوند ماد هم گفته شده است.به گـفـته ی ملک الشعرای بـهـار در عـصـر سلـوکیه نهاوند استان بزرگی بوده کـه بـه لـحـاظ سـکونت داشتن ملکه ی لائودیسه در این شهر به آن لائودیسه هم گفته شده است.

به همین صورت واژه دماوند که صورت اصلی و قدیمی‌تر آن دُمباوند و دُنباوند ضبط شده به معنی «قرارگرفته در پشت» است زیرا دُنب در زبانهای ایرانی به معنی دنباله و پشت است.به گفته برخی دیگر از صاحبنظران نهاوند کنونی همان << نوح آوند>> بوده که به گفته آنان محل به گل نشستن کشتی حضرت نوح بوده است .

گویش مردم شهر نهاوند، نهاوندی و باقیمانده زبان‌های کهن ایران است که از گویش پهلوی برآمده است. نهاوند به گفته برخی پژوهش گران تاریخ ایران به معنی شهر جلو یی و شهر دماوند به معنی شهر عقبی از سمت مغرب زمین می باشد و در برخی دیگر از کتابهااز نهاوند به معنی شهر ظرف سخن بمیان آمده ولی در نقشه های ایران قدیم و در زمان ساسانیان نهاوند را به صورت nihavand نوشته اند که در همسایگی شهر دیناور و مای و همدان قدیم بوده است. {{مدرک} www.nahavandonline.com

شهرستان نهاوند که قدمت بسیار دیرینه ای در استان همدان دارد، در گذشته های دور پایتخت یزدگرد سوم بوده است و از آن به عنوان شهر خفته ساسانی یاد میشود.منبع وبگاه راسخون اسلام در جنگ فتح الفتوح نهاوند برای اولین بار به ایران وارد شد.